Obesitas bij honden

Obesitas of 'zwaarlijvigheid', het zijn woorden die we allemaal steeds vaker horen op het nieuws. Steeds meer mensen en kinderen lijden aan obesitas, een aandoening die ervoor zorgt dat er zodanig veel vet wordt opgestapeld in het lichaam, dat het verdere negatieve gevolgen kan hebben.

Obesitas kan leiden tot andere fysieke aandoeningen of bestaande ziektes versterken. De voornaamste oorzaak is dat er meer energie wordt opgenomen in het lichaam dan dat er verbruikt wordt. Wat u misschien nog niet wist, is dat dit niet alleen geldt voor mensen, maar ook voor huisdieren! Inderdaad, het is heel goed mogelijk dat uw hond lijdt aan obesitas. Wij geven u graag meer informatie over de symptomen van obesitas bij uw hond, hoe u kan (laten) vaststellen of uw hond al dan niet obesitas heeft, waarom het gevaarlijk is, hoe het behandeld kan worden, mogelijke bijkomende risicofactoren, hoe u obesitas bij uw hond kan voorkomen en hoe u uw hond op een ideaal gewicht kan houden na de behandeling.
 

​

Obesitas, een steeds zwaarder doorwegend probleem

Obesitas is wat men tegenwoordig een “welvaartsziekte” noemt: door een overvloed aan eten en een tekort aan beweging, krijgt u meer energie binnen dan dat u verbruikt. Wanneer dat gebeurt, wordt de overtollige energie opgeslagen in het lichaam in de vorm van vetten. En deze overtollige vetophoping kan leiden tot nog zwaardere fysieke en mentale problemen. Obesitas is een groeiend probleem in de westerse wereld: meer dan 46% van de volwassenen in Nederland zijn te zwaar en wel 10% daarvan lijdt aan zwaarlijvigheid. Maar ook huisdieren lijden aan obesitas. Uit recent onderzoek blijkt dat 30 tot 40% van alle honden in de westerse wereld te dik is! Uit eigen ervaringen weten onze dierenartsen dat dit een onderschatting is: zeker meer dan de helft van onze huisdieren heeft overgewicht. En dat percentage is de laatste jaren erg aan het stijgen. Het is dus erg belangrijk dat u zich bewust bent van het gevaar van obesitas en dat u snel ingrijpt als u merkt dat uw hond aan deze ziekte lijdt.​

Wat zijn de oorzaken van obesitas bij honden?

Net als bij mensen, wordt overtollige vetophoping bij honden veroorzaak door een energieopname die groter is dan het energieverbruik. Specifiek betekent dat door te veel te eten en te weinig te bewegen. Er zijn verschillende factoren die hiertoe leiden. Het baasje lijdt vaak een zittend leven, waardoor de hond ook minder beweging krijgt. Veel hondenvoer heeft een hoog vet- en koolhydraatgehalte. Het ontstaan van obesitas is ook deels te wijten aan wat we het “achterhaalde lichaam” noemen. Zoals we weten stammen honden af van wolven, die vroeger moesten jagen om te eten. Ze moesten dus veel energie gebruiken voordat ze energie konden opnemen. Vandaag hebben vele honden echter een hele dag door de kans om te eten zonder te bewegen en hun “achterhaald” lichaam beseft niet dat het niet meer nodig is om vetreserves aan te maken.

​

Zijn er honden die een grotere kans hebben om obesitas te krijgen? Ja, er zijn factoren die leiden tot een grotere kans op obesitas bij honden, met name leeftijd, ras, reeds bestaande ziektes en of de hond al dan niet gecastreerd of gesteriliseerd is. Laten we ze even een voor een bekijken.

• Leeftijd: oudere honden hebben minder energie nodig omdat zij minder beweging krijgen, maar toch krijgen zij nog even veel eten. Dit kan leiden tot obesitas.
• Ras: er zijn enkele hondenrassen die van nature uit een grotere neiging hebben om te zwaar te worden, zoals Cocker- en King Charles Spaniels, Terriërs, Labrador Retrievers en Beagles.
• Ziekte: net als bij mensen kan overgewicht een gevolg zijn van andere fysieke aandoening of medicijnen, laat uw hond dus sowieso controleren door een dierenarts voordat u hem op dieet zet.
• Castratie/sterilisatie: deze ingreep kan het metabolisme van de hond veranderen en zorgen dat ze een grotere aanleg krijgen voor gewichtstoename.

Welke symptomen wijzen op obesitas?

We spreken van zwaarlijvigheid bij honden als ze 20% meer wegen dan hun optimale lichaamsgewicht. Dit is soms moeilijk te bepalen, waardoor het aan te raden is om op de volgende symptomen te letten:

• De taille van de hond is niet meer zichtbaar
• U voelt de ribben en de wervels van uw hond niet meer
• De hond staat moeilijker recht
• De hond gaat vaak zitten op wandeling of gaat niet meer graag mee.
• De hond wordt lui
• De hond heeft het moeilijk om te lopen en is snel kortademig
• De hond heef een slecht humeur
• De hond slaapt meer dan gewoonlijk
• De hond geraakt sneller verhit
• De hond ontwikkelt huidproblemen door overmatig zweten
• Constipatie
• Opmerkingen van anderen over het gewicht van uw hond

Indien u denkt dat uw hond obesitas heeft, maakt u best een afspraak bij onze dierenarts. Die kan opvolgen of de hond op korte tijd veel is bijgekomen en de symptomen controleren.

Waarom is obesitas zo gevaarlijk?

Obesitas kan de fysieke en mentale toestand van uw hond ernstig aantasten door bestaande ziektes te verergeren of nieuwe fysieke problemen te doen ontstaan. Uit onderzoek blijkt ook dat de levensverwachting voor honden met obesitas tot wel 2 jaar lager ligt dan de levensverwachting voor honden van hetzelfde ras met een gezond gewicht. De meest voorkomende gevolgen van obesitas zijn:

• Een verhoogde kans op hart- en vaatziekten
• Een verhoogd risico op oververhitting
• Een groter anesthesierisico tijdens operaties en operaties die moeilijker verlopen omwille van een overtollige aanwezigheid van buikvet
• Een verhoogde kans op het ontstaan van kanker
• Overbelasting van de gewrichten dat kan leiden tot gewrichtsproblemen
• Een verhoogde kans op suikerziekte
• Een vertraagde wondheling en een grotere kans op huidziekten
• Leverproblemen
• Vruchtbaarheidsproblemen en problemen bij de geboorte
• Minder weerstand tegen infecties

​

Hoe kan u obesitas bij uw hond vermijden?

Voor obesitas geldt dan ook beter voorkomen dan genezen. Aangezien obesitas kan leiden tot zoveel verschillende problemen die het lichaam kunnen aantasten, heeft het lichaam van uw hond meer baat bij de preventie van de aandoening dan bij de behandeling. De voornaamste oorzaken van obesitas zijn te veel eten, of eten met te veel vetten en koolhydraten, en te weinig beweging. Dat zijn dus ook de voornaamste factoren die u kunnen helpen bij het voorkomen van obesitas bij uw hond. Het begint bij het voorkomen van overvoeding wanneer uw hond een puppy is: verpakkingen geven algemene richtlijnen over hoeveel eten uw hond per leeftijd nodig heeft, maar deze kunnen te groot of te klein zijn voor uw hond. Houd dus het maandelijks gewicht van uw hond bij in een groeicurve. U kan in de curve zien dat een te snelle groei wijst op te veel eten en een te trage groei wijst op te weinig eten. Maakt u zich geen zorgen om dit aan te passen, de hoeveelheid eten die u uw hond geeft, heeft geen invloed op de uiteindelijke grootte van uw hond, want die is genetisch bepaald.

Op volwassen leeftijd is het vooral belangrijk om het gewicht te behouden. Focus niet teveel op aanbevelingen op verpakkingen, maar geef uw hond het eten dat hij nodig heeft om op gewicht te blijven. Vermijd ook een overdaad aan tussendoortjes of eten van tafel, en geef het eten op bepaalde momenten tijdens de dag in plaats van het een hele dag beschikbaar te stellen.

Tip: voel zelf of je hond op een ideaal gewicht staat aan de hand van de instructies van onze dierenartsen met bijhorend filmpje. 

Beweging is uiteraard ook cruciaal, het verhoogt het energieverbruik tijdens het sporten, maar zorgt er ook voor dat het energieverbruik in rust toeneemt. Probeer dus dagelijks met uw hond te gaan wandelen of met hem te spelen.

Tip: Hier vind je meer informatie over de begeleide speelweide van WelloPet of het huren van een hondenloopband bij WelloPet.

​​

Hoe kan een hond met obesitas behandeld worden?

Net als de preventie, is ook de behandeling van obesitas gebaseerd op beweging en een aangepast dieet om de juiste balans te vinden tussen energie-opname en energieverbruik. Zorg ervoor dat uw hond meer beweging krijgt, maar vraag ook niet te veel ineens. Net als bij de mens, kan een hond een conditie opbouwen. Begin met spelen of wandelen, maar denk ook na over hondensport. Besef ook dat u de beweging moet afstemmen op het dier. Zoals gezegd kan zwaarlijvigheid leiden tot moeilijkheden met lopen of wandelen. Denk dus na over bijvoorbeeld zwemmen voor een zwaardere of oudere hond. Uiteindelijk maakt het niet uit wat u doet, zolang u het hartritme en het energieverbruik van uw hond opdrijft. Op het vlak van voeding is het belangrijk om tussendoortjes af te schaffen en de hond alleen de voeding te geven die hij nodig heeft. Let wel op, door de hond minder voedsel te geven dan hij gewoon is, zal hij waarschijnlijk beginnen bedelen. Er bestaat speciaal dieetvoer voor honden dat de exacte hoeveelheden vitaminen en mineralen bevat die uw hond nodig heeft met minder vetten en koolhydraten. Deze dieetvoeding bevat meer vezels dan een standaardvoeding, waardoor uw hond minder hongergevoel zal hebben.

Wat doet u nadat uw hond van zijn/haar obesitas af is?

Nadat uw hond het nodige gewicht verloren is, is het belangrijk dat u ervoor zorgt dat hij een gezonde levensstijl bewaart en dat zijn gewicht niet opnieuw begint toe te nemen. Regelmatige controles bij onze dierenarts zijn aan te raden.

Met voeding heb je de belangrijkste sleutel in handen om invloed uit te oefenen op de gezondheid van je liefste huisdier.
Zowel de keuze van de juiste voeding, als het juist doseren van de hoeveelheid voeding, is van een ontzettend groot belang.