Eerste hulp bij agressieve honden in de praktijk

Honden zijn van nature erg conflictvermijdende dieren. Maar soms, en dat valt op, neemt hun agressieve houding wel eens de bovenhand… Veel baasjes weten vaak niet vanwaar deze agressie komt  of hoe ze ermee moeten omgaan. In deze blog vertellen we je wat meer over agressie bij en tussen honden. 

Algemeen over agressie bij honden 

De term “agressie” is nogal breed en veel baasjes zeggen al gauw dat hun hond agressief is. Maar is je hond echt agressief of zit er meer achter?

Agressie is een vorm van communicatie en een gedragsuiting die ontstaat door een bepaalde trigger. Agressief gedrag wordt steeds aangestuurd door een soort van overlevingsmechanisme waaruit honden vaak gaan handelen in bepaalde situaties. Het is aan jou als baasje om het gedrag te proberen begrijpen en om je snuiter hierin te begeleiden. Je hond communiceert tenslotte iets naar jou en zijn omgeving toe.  

​

De oorzaken en verschillende vormen van agressie bij honden 

Vaak gaat agressief gedrag gepaard met angst en ligt deze laatste emotie aan de basis van het ongewenste gedrag van je lieveling. Honden gedragen zich nooit zomaar agressief. Er is altijd een onderliggende oorzaak. En deze kunnen heel uiteenlopend zijn. Maar welke oorzaken kunnen nu juist dergelijk gedrag veroorzaken? 

• Pijngedreven agressie

Honden kunnen agressief gedrag vertonen vanuit pijnprikkels. Honden die pijn hebben zijn ook altijd een beetje angstig en willen ze zich verdedigen omdat ze kwetsbaar zijn. Vandaar dat we vaak zien dat heel wat honden die gewond zijn wel eens hun tanden durven laten zien aan mensen die hen proberen te helpen.

• Angst en zelfverdediging

Zoals reeds vermeld ligt angst heel vaak aan de basis van agressief gedrag bij honden. Als ze bang zijn, zullen ze vaak handelen vanuit een soort overlevings- en beschermingsmechanisme met zelfverdediging als voornaamste doel. Angstgedreven agressie kan ontstaan door bijvoorbeeld slechte ervaringen in het verleden. Belandde je lieveling in het asiel na maandenlang te moeten leven in erbarmelijke toestanden met mishandeling? Dan kijk je natuurlijk niet op dat je hond angstig is en deze gaat omzetten in agressie... Daarnaast kan ook bijvoorbeeld een overvloed aan prikkels angstige gevoelens opwekken.

• Verdediging van eigendommen

Regelmatig zien we agressief gedrag optreden wanneer honden zich bedreigd voelen door concurrentie. Denk maar aan een andere hond die plots op je domein loopt, dat je lieveling beschouwt als “zijn tuin”. Honden, en dan voornamelijk reutjes, hechten veel belang aan de afbakening van hun territorium. Vandaar de vele plasjes op wandeling. Dit verschijnsel zien we ook bij heel wat andere diersoorten terugkeren. Ook kunnen honden agressief gedrag vertonen om objecten of personen (voornamelijk hun eigen baasjes) te beschermen.

• Hormonen en competitie

Ook onze lievelingen kunnen last hebben van hormonen en dat kan zich in sommige situaties omzetten in agressie. Door deze hormonen hebben heel wat snuiters soms wat last van profilerings- en competitiedrang ten opzichte van soortgenoten. Dat zien we vaak bij reuen terugkeren. Bij extreem temperamentvolle honden dien je hier als baasje kort op de bal te spelen… Bij dit soort honden kan bijvoorbeeld het winnen van een gevecht leiden tot aanhoudend ongewenst gedrag omdat het winnen van een gevecht voldoening geeft. Dit soort agressie is zeer moeilijk af te leren.

• Prooivang gedrag

We mogen natuurlijk niet vergeten dat - hoe menselijk we ze soms behandelen (soms zelfs als echte baby’s) - honden nog steeds dieren blijven met een jachtinstinct. Dat instinct gaat vanzelfsprekend gepaard met enige vorm van agressie. Ook hier kan het uitvoeren van dit jachtinstict worden ervaren als voldoeninggevend, waardoor het gedrag aanhoudelijk kan worden vertoond. Als je niet goed met dit jachtinstinct omgaat als baasje, kan het zijn dat je hond dit verder doortrekt in bijvoorbeeld de buurt van andere, kleinere dieren of zelfs baby’s en kleine kinderen. Let hier dus ook zeker mee op en laat dit niet zomaar gebeuren als baasje.

• Aangeleerde agressie

Wanneer honden agressief gedrag vertonen, leren zij ook wat de resultaten zijn van dat vertoonde gedrag. Honden zijn heel sterk in het associëren van verschillende acties. Als je snuiter bijvoorbeeld naar je gromt waarna jij je hand onmiddelijk wegtrekt zonder verder in te gaan op zijn gedrag, dan weet je hond dat hij door dit gedrag te stellen hij je bij hem vandaan kan houden. Door in diezelfde situaties steeds agressie te gaan vertonen, kan dit voor hem een soort van gewoonte worden doordat jij als baasje dit hem eigenlijk onrechtstreeks aanleert.

• Niet-ingevulde noodzakelijke behoeften

Het is van groot belang dat de noodzakelijke behoeften van je lieveling zo compleet mogelijk worden vervuld. Deze behoeftes zijn afhankelijk van ras tot ras. Denk bijvoorbeeld maar aan een border collie die enorm veel bewegingsbehoefte heeft. Dit zijn van nature erg energieke honden en deze energie moeten ze dan ook op één of andere manier kwijt kunnen. Wanneer deze behoefte niet ingevuld wordt, kunnen zij ongewenst gedrag gaan vertonen (waaronder vaak agressie).

• Spelgedreven agressie

Een laatste vorm van agressie bij honden is spelgedreven agressie. In dergelijke situaties bevindt de hond zich in een positieve emotionele toestand. Laat ons dat even duidelijk maken. Spelgedreven agressie is dus niet per se foutief gedrag. Het mag er gerust zijn, zolang het natuurlijk niet escaleert. Spelgedreven agressie valt eigenlijk niet helemaal onder de noemer van agressie bij honden. Het is eerder een soort uiting van opwinding en enthousiasme.  

Symptomen van agressie 

De meeste mensen, en zelfs niet-hondenkenners, merken het wel aan honden wanneer ze agressief gedrag vertonen en wanneer ze dus uit hun buurt moeten blijven. Maar toch zijn er ook enkele minder voor-de-hand-liggende kenmerken die wijzen op agressie. We sommen al de kenmerken even voor je op.

• Verandering in ademhaling
• Verandering in snorharen
• Staart laag
• Gewicht naar voren en zich groot maken (rechte rug)
• Dreigen door te blaffen of te grommen
• Lip optrekken en tanden laten zien
• Oren in de nek leggen
• Hoofd wegdraaien en wegdeinzen
• Wegkijken en oogwit laten zien
• Met de tong steeds snel over de neus wrijven  

​

Hoe kan je als baasje het best omgaan met een agressieve houding? 

Om het ongewenste gedrag van je viervoeter aan te pakken, dien je eerst te weten wat de oorzaak is van het vertoonde gedrag. Van zodra je weet wat het probleem is, is het belangrijk om met de trigger die agressie opwekt aan de slag te gaan. Deze triggers proberen ontwijken en voorkomen, heeft jammer genoeg niet veel zin... Er is gedragstherapie en training nodig om agressie bij honden aan te pakken.

Vertoont je snuiter agressief gedrag naar onbekend volk dat over de vloer komt of misschien zelfs naar iemand die hij kent, maar kan hij het toch niet verdragen dat iemand anders zich op "zijn" domein bevindt? Deze factoren zouden jou als baasje niet mogen tegenhouden om volk uit te nodigen en om zo dus het ongewenste gedrag van je snuiter te voorkomen en vermijden!

Elke situatie is anders en jouw situatie vraagt een specifieke aanpak op maat van jou, je hond en jullie omgeving. Wil je graag meer weten over hoe je het best agressief gedrag aanpakt?

Contacteer onze gedragsbegeleiders voor een afspraak >>