Vlooien en teken bij honden en katten
Vlooien en teken: Wat is een parasiet?
Een parasiet is een organisme dat het bloed van een gastheer nodig heeft om zich te voeden en te vermenigvuldigen. Sommige parasieten hebben een beperkte invloed op hun gastheer, andere veroorzaken ernstig ongemak. Ze kunnen ziektes overbrengen en gevaarlijk zijn. Het is daarom van essentieel belang dat parasieten grondig en doeltreffend worden bestreden.
Vlooien en teken zijn veelvoorkomende parasieten bij huisdieren. Het zijn uitwendige parasieten: ze zitten in de vacht of op de huid. De meeste problemen kunnen worden voorkomen. Dit kan je doen door een goede hygiëne behouden, preventieve maatregelen en het regelmatig controleren van je huisdier. Denk je dat je huisdier parasieten heeft, grijp dan meteen in. Aarzel niet en neem contact op met ons in geval van twijfel!
Vlooien bij je hond of kat?
Vlooien zijn kleine insecten, slechts 1 of 2 mm lang. Ze zijn smal zodat ze zich gemakkelijk tussen de haren van de vacht kunnen bewegen. Vlooien zijn uitstekende springers, ze springen van het ene dier op het andere (of op mensen) en hechten zich vast aan de vacht. Ze bijten in de huid en zuigen bloed op waarmee ze zich voeden en voortplanten. Vlooien komen het hele jaar door voor buiten in de zomerse warmte en 's winters in de warmte binnen.
Om zich te voeden, bijt een vlo door de wand van een klein bloedvat tot bij stromend bloed. Vervolgens spuit de vlo speeksel in om te voorkomen dat het bloed stolt. Dat speeksel bevat een eiwit dat bloedstolling afremt zodat het opgezogen bloed niet meteen stolt bij het verlaten van het lichaam.
De meest voorkomende vlooien zijn de kattenvlo (Ctenocefalides felis) en de hondenvlo (Ctenocefalides canis). Vreemd genoeg komen beide soorten zowel bij honden als bij katten voor. Een derde soort, de konijnenvlo (Spilopsyllus cuniculi), komt alleen voor bij konijnen, maar niet vaak.
Een vlooienbesmetting herkennen
Een besmetting met vlooien ontstaat vaak doordat honden of katten op plekken komen waar vlooien voorkomen. Als uw kat of hond vlooien heeft, kunnen daardoor ook andere huisdieren besmet worden.
Maar u kunt ook zelf vlooieneitjes mee naar binnen nemen, bijvoorbeeld als u ergens op bezoek bent geweest waar vlooien waren.
Omdat vlooien zo snel zijn, is het moeilijk om ze aan te treffen op je huisdier. Je kunt wel zien dat er vlooien in de vacht zitten aan hun uitwerpselen die als kleine, zwarte korreltjes op de huid achterblijven. Ben je niet zeker of het gaat om een vlooienstrontje of een zandkorrel, neem dan zo’n korreltje op een stukje wit papier en laat er een druppel water op vallen. Vlooienstrontjes lossen op in water, dat door het verteerd bloed in de uitwerpselen rood kleurt.
Niet de beet maar het speeksel is verantwoordelijk voor de jeuk die vlooienbeten teweegbrengt. Als een huisdier vlooien heeft, gaat het dier zich krabben en bijten tegen de jeuk, vaak tot bloedens toe. Zo ontstaan wondjes in zijn huid waarlangs bacteriën in de bloedbaan komen en infecties kunnen veroorzaken. Sommige huisdieren reageren allergisch op vlooienspeeksel of -uitwerpselen. Bij huisdieren met een vlooienallergie is de jeuk extreem en ontstaan ook kale plekken in hun vacht. Massale vlooienbesmetting kan bij jonge dieren leiden tot bloedarmoede.
Een vlooienbesmetting gaat dikwijls gepaard met lintwormen. Als een huisdier met een vlooienbesmetting bij het bijten of likken van zijn vacht vlooien opeet, bestaat er een zeer grote kans op besmetting met lintwormen. De cyclus van deze wormen verloopt namelijk via vlooien; de volwassen vlo is tussengastheer voor de lintworm. De meeste vlooien zijn besmet met lintwormlarven. Door vlooien op te likken en in te slikken komen besmette vlooien in de darm terecht, waar de larven vrijkomen en uitgroeien tot volwassen lintwormen. Als een huisdier lintwormen heeft, zitten er losgekomen stukjes worm die lijken op witte rijstkorrels in de ontlasting of in de vacht rond de anus van het dier. Het is dus erg belangrijk om bij een vlooienbesmetting niet alleen te ontvlooien maar zeker ook te ontwormen.
Behandeling en preventie bij vlooien
De behandeling van een vlooieninfectie en de preventie tegen vlooien gebeurt op dezelfde manier. Er bestaan vlooienpipetjes, pillen en vlooienbandjes om je huisdier op een veilige manier te beschermen. Geef geen hondenvariant aan katten, ze kunnen niet tegen het bestrijdingsmiddel dat gebruikt wordt bij honden. Voor een goede dosering moet elk dier een volledige dosis toegediend krijgen.
- Vlooienpipetje
Druppel de volledige inhoud van het pipetje op de huid in de nek van je huisdier, hoog tussen de schouders zodat het dier de vloeistof niet kan oplikken. Houd het haar opzij en druppel op de blote huid. De stof dringt in de vetlaag onder de huid en verspreidt zich onderhuids over het hele lichaam. - Vlooienbandje
Ook een vlooienbandje bevat vlooiengif. De stof komt langzaam vrij en trekt telkens wat verder in de vetlaag onder de huid. De stof verspreidt zich over heel het lichaam van je huisdier en bereikt zo alle vlooien op het dier. Als een vlo bijt, komt ze in aanraking met de stof, gaat dood en valt van het dier.
Vergeet ook niet dat elke vlo op je huisdier honderden eitjes achterlaat. De eitjes, piepkleine, droge korreltjes, vallen uit de vacht van je huisdier in diens nest of mand en zowat overal in huis waar het besmette dier is geweest. Na 2 tot 4 dagen komen er larven uit deze eitjes. Ze zijn ongeveer een halve centimeter lang en dun als een draadje. De lichtschuwe larven kruipen weg in donkere plooien en spleten of verdwijnen diep in de vloerbedekking. Nog eens 2 tot 3 weken later gaan de larven verpoppen. Een pop kan tot wel anderhalf jaar overleven. Onder invloed van trillingen (voetstappen bijvoorbeeld) komt de pop uit en is er weer een nieuwe vlo die geen kans voorbij zal laten gaan om op een gastheer te springen.
Alleen je huisdier behandelen heeft dus weinig zin, behandel daarom zeker ook de omgeving! Reinig grondig de slaapplaats van je huisdier en alle plekken in huis waar hij is geweest (tapijten, banken, kussens, enz.). Behandel je huisdier ook regelmatig preventief om (nieuwe) besmettingen te helpen voorkomen. Gebruik een middel dat zowel volwassen vlooien als eitjes en larven doodt.
Lees hier onze ultieme checklist voor vlooienbestrijding!
Heb je nu accuut hulp nodig bij een vlooienplaag? Lees dan hier een plan van aanpak!
Teken bij je hond of kat?
Een teek is een bloedzuigend spinnetje dat overal in de natuur leeft, dus ook in de tuin. Bij aanraking met een groter huisdier (of mens) klemt een teek zich vast aan diens huid. Met zijn sterk ontwikkelde kaken maakt hij een gat door de huid en voedt zich met bloed. Het opgezogen bloed zorgt ervoor dat de teek opzwelt. Een verzadigde teek kan 2 cm lang worden. Als de teek zich volledig heeft volgezogen, laat hij vanzelf los en zet zijn voortplantingscyclus verder in de natuur. Teken komen het hele jaar door voor, maar worden het meest gezien tijdens de warmere maanden van maart tot oktober.
Een tekenbesmetting herkennen
Een tekenbeet is pijnloos, maar wel gevaarlijk is dat een teek drager kan zijn van ziektes die via zijn beet in de bloedbaan kunnen komen. De ziekte die het meest wordt overgebracht via teken is de ziekte van Lyme. Ongeveer 15 procent van de teken is besmet met Borrelia Burgdorferi, de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt, ook bij mensen. Bij 1 procent van de besmettingen met deze bacterie breekt de ziekte ook effectief uit. Hoe sneller de teek wordt verwijderd, hoe kleiner de kans op besmetting.
Bij besmetting met de ziekte van Lyme ontstaan er symptomen zoals koorts, gezwollen lymfeklieren, sloomheid, nierproblemen, gedragsveranderingen en epilepsie. De ziekte van Lyme is goed te behandelen en kan volledig worden genezen als de behandeling wordt gestart in een vroeg stadium.
Behandeling en preventie bij teken
Als je huisdier in hoog gras of in het bos heeft gelopen, controleer dan zijn vacht op teken. Teken zijn gemakkelijk te verwijderen met een tekentang. Met een draaiende beweging zonder te trekken laat de leek al snel vanzelf los. Gebruik vooraf geen verdovingsmiddel; de teek raakt daardoor bedwelmd en gaat de inhoud van zijn maag injecteren in de wonde, hetgeen kan leiden tot infectie. Leest hier over hoe je de parasiet verwijdert: ons artikel over het verwijderen van een teek.
Preventief worden vaak dezelfde producten gebruikt als voor de behandeling en preventie tegen vlooien.
Vergeet je weleens uw favoriete viervoeter preventief te ontwormen, vaccineren,...? Wij nemen graag die zorg op ons!
Bekijk hier het filmpje
Zo leer je een teek verwijderen en herkennen op de correcte manier.
